انتخاب نو

به فرموده شهید بهشتی کسی شایسته منصب ریاست جمهوری است که شیفته خدمت باشد، نه تشنه قدرت.

روان‌شناسان در بررسی‌هایی که برای شناخت صفات آدمی داشته‌اند، صفات افراد قدرت‌طلب و خدمت‌گذار را نیز بررسی کرده‌اند. در این نوشتار بر اساس کتاب (Understanding motivation and Emotion) ویژگی‌های افراد خدمت‌مدار و قدرت‌طلب معرفی می‌شود تا کمکی باشد برای انتخاب بهتر. این یافته‌ها مطابقت بسیاری  نیز با آموزه‌های دینی ما دارند. این صفات بدین قرارند:

 *** ویژگی‌های شیفتگان خدمت***

1. بیشتر کار می‌کنند و کمتر وعده می‌دهند.

2. سبک رفتار و گفتارشان متعادل و با وقار است.

3. در انتخاب همکاران، افراد توانا و قوی را ترجیح می‌دهند.

4. در گفتار صداقت و راستگویی و در عمل خلوص و یک رنگی دارند.

5. آرام و بی‌هیاهو فعالیت می‌کنند و کارهایشان را به رخ دیگران نمی‌کشند.

6. به دیگران فرصت صحبت کردن می‌دهند و به نظراتشان احترام می‌گذارند.

7. به سخن دیگران با دقت گوش می‌کنند و با حوصله به سؤالات دیگران پاسخ می‌دهند.

8. مسئولیت‌پذیرند و مسئولیت مشکلات و اشتباهاتشان را شجاعانه می‌پذیرند.

9. از احتکار اطلاعات خودداری کرده و سعی می‌کنند آن را در اختیار دیگران هم قرار دهند.

10. برای رسیدن به قدرت از هر وسیله‌ای استفاده نمی‌کنند.

11. مسئولیت‌ها را متناسب با توانایی و علاقه افراد به آنها واگذار می‌کنند.

12. در تصمیم‌گیری به فکر جمعی و مشورت با دیگران زیاد اهمیت می‌دهند.

13. برای اثبات دیدگاه‌های خود دلیل منطقی می‌آورند ونظرات خود را به دیگران تحمیل نمی‌کنند.

14. حفظ اخلاق و ارزش‌ها را بر دستیابی به قدرت ترجیح می‌دهند.

15. برای عزت و کرامت مردم ارزش قائلند و هرگز آنها را فریب نمی‌دهند.

16. پیشرفت و مهارت را تحسین می‌کنند و به تلاش دیگران ارج می‌نهند.

 * البته نباید فراموش کرد که کمتر کسی واجد تمامی این خصوصیات خوب یا بد است و شاید مثلاً ده خصوصیت خوب یا بد را داشته باشد. در واقع هیچ چیز سیاه یا سفید مطلق نیست و ما باید در این میان رو به سفیدی و انتخاب بهتر حرکت کنیم.

*** مشخصات کتاب‌شناختی این اثر چنین است

Reeve, J. (2005), Understanding motivation and Emotion (4 Edit), New York: John Wiley.    

 ناشر این کتاب یکی از معتبرترین ناشران دنیا در عرصه روان‌شناسی است. این کتاب به فارسی نیز ترجمه شده است.